...Оҫталарҙың ниндәйе генә юҡ! Ниндәй генә мөғжизә тыуҙырмай улар! Берәүҙәр юнып, һырлап, семәрләп ҡәҙимге ағастан сынъяһау әйберҙәр яһап ҡуя. Бик күптәр, бигерәк тә ҡатын-ҡыҙ, махсус ательеларҙағынан һис ҡайтыш булмаған кейем-һалым тегә йә бәйләй, иҫ китмәле матур сигеү сигә. Ә Илеш районының Иҫәнбай ауылында йәшәгән Фларит Ғилфанов ҡапҡа эшләй белә...
Уның үҙенсәлекле тимер ҡапҡалары алыҫтан күренеп, үҙҙәренә йәлеп итеп тора. Салт аяҙ көндәрҙә, сағыу ҡояш нурҙарына күмелеп, улар айырыуса матур булып күренә. “Ҡапҡалары” тиүем юҡҡа түгел: Яхин урамында өс йортто урай улар. Уртала – оҫтаның үҙенеке. Ике яҡтан – ике күршеһенеке.

Эшһеҙлектән күҙегеҙ шартларҙай булып, аптырағандан өйөгөҙҙәге берҙән-бер, уныһы ла өҫтәлдә таба ултыртып йөрөгән шиғыр китабын ҡулығыҙға алдығыҙ, ти. Шул саҡ күҙегеҙ “халҡым өсөн йән атам”, “минең туған телем”, “тыуған ауылым, һине һағындым” тигән шиғыр юлына төштө. Ҡайһылай матур шиғыр! Тос фекер! Туҡта, саҡ ҡына башыңды эшләтһәң, бындай ғына шиғырҙы һин дә әтмәләй аласаҡһың. Ысынлап та, һин кемдән кәм? Берәү ҙә, мал духтыры шағир булырға тейеш түгел, тигән закун сығармаған әле. Бары ҡара тырышлыҡ ҡына кәрәк. Хоҙайҙың ҡөҙрәте киң.
Шиғырҙың икенсе, дүртенсе юлындағы бер-береһенә оҡшаш аҙаҡҡы һүҙҙәр бар бит әле, ул рифма тип атала. Шиғыр өсөн иң мөһиме шул.

“Инфеләсә” тиһәләр, ҡот алына ла ҡуя. Ю-уҡ, әйбер, аҙыҡ хаҡы күтәрелгәненә түгел. Ил етәкселәре ғинуарҙа: “Быйыл көҙгә пинсә, бюджеттағыларҙың эш хаҡы биш процентҡа арта”, — тип сыҡмаған ҡояшҡа ҡыҙынырға ҡуша икән, иртәгәһенә үк ун бишкә бар нәмәгә хаҡ һикереүен көт тә тор. Уға ғына күнегелгән. Сынығылған. Киреһенсә, хаҡ төшә тиһәләр, йөрәк ҡубыр ине. Ә өйрәнгәненә — иҫ китмәй. Аҡса осһоҙланыуына борсолам. Бигерәк тә тыуған көндәр яҡынлашһа. Улар беҙҙә, балаларҙыҡынан тыш, ике тиҫтәнән ашыу: туған-фәсмәтән, ҡатындың әхирәттәре менән уларҙың ирҙәре, ҡоҙа-ҡоҙағыйҙар. Элек күрше-күлән дә була торғайны. Нәҫел силәге тула башлағас, һуңғылары төшөп ҡалды.

Ҡыҙым уҡыуын тамамлағас, эшкә урынлашыу зарурлығы килеп тыуҙы. Ошо мәсьәлә менән таныш директорға мөрәжәғәт иттем. «Ҡулайлаштырыу тип, бөтә сығымды 20 процентҡа ҡыҫҡартырға ҡуштылар. Бына әле, кемде эштән ебәрергә, тип аптырап ултырған көн. Исмаһам, эшләп йөрөгән пенсионерҙарым да юҡ бит. Һәр кемдең өйҙә балалары, өҫтөндә бер нисә кредиты бар», – тип уфтанды ул.
Эйе, бер кемгә лә сер түгел, билде биштән быуырға тәҡдим иттеләр беҙгә. Ҡайҙа баҡма – ҡулайлаштырыу. Юҡҡамы ни, тикшереүҙәрҙән күренеүенсә, республикала һорау алынғандарҙың 54 процентын ошо проблема борсой.

Ҡыйыуыраҡ булығыҙ: ҡануниәт һеҙҙең хоҡуҡтарҙы яҡлай һәм ошо яҡлау механизмдарын тормошҡа ашырыу юлдарын билдәләй. Төп хоҡуҡтарығыҙҙы белеү һеҙгә төрлө хәлдәрҙә үҙегеҙҙе дөрөҫ тоторға һәм яҡларға ярҙам итәсәк. Өфө ҡалаһында йәшәүсе Наталья Реуцкаяның миҫалы ошо хәҡиҡәтте тағы берҙе иҫбатлай.
Фән өлкәһендә эшләүсе Наталья Николаевна – совет заманында ғәҙеллек һәм яуаплылыҡ ҡиммәттәренә таянып тәрбиәләнгән, фиҙакәр хеҙмәт юлын үткән быуын вәкиле. Әйтеүенсә, уға үҙ ғүмерендә шылғаяҡ холоҡло кешеләр менән осрашырға тура килһә лә, намыҫһыҙ, алдашҡан әҙәмдәр менән юлы бер ваҡытта ла киҫешмәгән… 2011 йылға тиклем. Ул осорҙа Реуцкийҙар ғаиләһе фатир һатып алған.

Йылайыр районының Иҫке Яҡуп халҡы тиҫтә йыл һыу юҡлыҡтан интегә. Хатта эсәр һыу эҙләп, күрше Япарһаҙ, Матрай ауылдарына юлланырға тура килә. Элек колхоздың башняһы эшләгән саҡта был мәсьәлә бер кемде лә борсоманы, ә инде хужалыҡтар юҡҡа сығыу менән, һыуға ҡытлыҡ башланды.
Ауыл янынан ғына Һаҡмар йылғаһы талғын ағыуын дауам итһә лә, яҡуптар унан ҡыш ҡына файҙалана ала, сөнки йәй йылға бысрана, эсергә яраҡһыҙ була. Шунан башлана ла инде мәхшәр: ат егеп йә машина менән күрше ауылдарға һыуға йөрөүҙәр...

Былтыр Башҡортостанда һаулыҡ һаҡлауға 35,1 миллиард һум бүленгән. Был аҡса халыҡтың сәләмәтлеген нығытыуға һәм ғүмерен оҙайтыуға йүнәлтелгән байтаҡ ниәтте тормошҡа ашырырға ярҙам итте: ҡатмарлы операциялар яһау мөмкинлеге киңәйҙе, сабыйҙар араһында үлем осраҡтары кәмене, тыуым 5,1 процентҡа артты, тәбиғи артым 5,6 мең тәшкил итте. Шулай ҙа ҡыуанырға иртәрәк, сөнки һуңғы ваҡытта республикабыҙ ауылдарында медицина учреждениеларын күпләп ябыу һәм ҡыҫҡартыуҙың эҙемтәләре беленәсәк әле.

Донъялағы иң ҡәҙерле кешеләребеҙҙең береһе, Бөрйән районының Яңы Усман ауылында йәшәгән һоҡланғыс ир-уҙаман Тәлғәт Әхмәтзата улы Мәжитовты 60 йәше тулыу айҡанлы бар йөрәктән тәбрикләйбеҙ.
Ул — беҙҙең ғорурлығыбыҙ, тормоштағы маяғыбыҙ, рухландырыусыбыҙ, аңлаусыбыҙ, яҡлаусыбыҙ. Ғүмере буйы ҡулы — эштән, күңеле ғаиләһе хаҡында хәстәрлектән бушаманы. Беҙ генә түгел, барлыҡ туғандары, яҡташтары, таныштары ихтирам итә, ярата Тәлғәт Әхмәтзата улын. Оҫта ҡуллы, иҫ китмәле тырыш, һәр кемгә ярҙамсыл, көслө ихтыярлы булыуы, гелән тәрәндән уйлап эш итеүе, вәғәҙәһендә тора белеүе, аҙ һәм тура һүҙлелеге менән абруй яулаған.

Элек, һыуытҡыс юҡ саҡта, кеше ҡаймағын, сүпрәһен, хатта әсегән балын да мөгәрәптә һаҡлай торғайны. Шәрифә инәй бабайына мөгәрәпкә яңы баҫҡыс яһарға кәрәклеге тураһында гелән әйтеп килгән. Ләкин бабай: “Иртәгә яһармын әле”, — тип һәр саҡ һуҙа килә икән.
Бер көн Ғәзизйән бабай мөгәрәптән әсе бал алып тәмләп ҡарарға була. Тик серек баҫҡыс түҙмәгән — һынып киткән, бабай аҫҡа осҡан. Иң тәүҙә, бал да эргәлә генә булғас, бик ҡайғырмаған был. Шулай ҙа, көн кискә ауышҡас, бик өшөгән, тик сыға алмаған.

Башҡортостан мосолмандарының Диниә назараты рәйесе мөфтөй НУРМӨХӘМӘТ хәҙрәт НИҒМӘТУЛЛИН:
— Бисмилләһир-рахмәнир-рахим.
Әҙәм ғәләйһис-сәләм, бөтөн уңайлығы булған йәннәттә йәшәһә лә, күңел тыныслығы таба алмаған. Шул саҡта Аллаһ Тәғәлә анабыҙ Һауаны яратҡан. Әҙәм ғәләйһис-сәләмдең күңеле тынысланған, хушланған, ул йәннәттә йәшәүҙең шатлыҡ-ҡыуанысын кисерә башлаған.
Әммә уларҙың шулай йәшәүенә, бөтөн тере йән эйәләренән, фәрештәләрҙән юғары итеп яратылыуына көнләшеүселәр ҙә табылған.