“Һылыу ҡайҙа – күҙ шунда”, ти башҡорт халыҡ мәҡәле. Һис шикһеҙ шулай: “Һылыуҡай-2018” бәйгеһе көттөрөп кенә килде лә, сағыу мәҙәни сара булып, үтеп тә китте. Әммә уның шаңдауы оҙаҡ яңғыраясаҡ әле – социаль селтәрҙәрҙә бихисап кешеләрҙең фекерҙәре менән бүлешеүе, гүзәллек бәйгеһенең әһәмиәте тураһында бәхәсләшеүе, маҡтауы йә насарлауы кешеләрҙең сараға, тәүге сиратта, битараф түгеллегенә ишаралай. Ҡыҙыҡ бит, йәмәғәт: башҡорт ҡыҙҙары тағы нимә менән алдырыр ҙа, ниндәй һәләттәрен күрһәтеп, күңелдәрҙе яулар? Ҡыҫҡаһы, барлыҡ һорауҙарыбыҙҙы “Һылыуҡай-Bashkirian Beauty” студияһы етәксеһе, “Һылыуҡай-2018” конкурсын ойоштороусы режиссер Линара Рауил ҡыҙы ТАҺИРОВАҒА бирҙек.

Бөрө ҡалаһында йәшәгән Вера Цирюльникова – әүҙем, маҡсатлы ҡатын-ҡыҙҙарҙан. Шәхси мәнфәғәттәрен түгел, ә тотош төбәкте хәстәрләгән уй-ниәттәре менән баш ҡалаға, республика етәксе­легенә килеүе лә уның хаҡта күпте һөйләй. Эш шунда: Бөрө ҡалаһында заманса йыһазландырылған, ҙур перинаталь үҙәк төҙөү ихтыяжы күптән бар. Иҫке, тығыҙ балалар табыу йорто Башҡорт­остандың төньяҡ райондары халҡын хеҙмәтләндерә. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, шарттарҙың насар булыуы – күптәнге проблема, һәм уны кисекмәҫтән хәл итеү зарур. Вера Цирюльникова тап ошо мәсьәлә менән республика Башлығы Рөстәм Хәмитовҡа, уның Өфөлә граждандарҙы шәхси ҡабул итеү сараһына килгән дә инде.

Башҡортостандың беренсе баш ҡалаһы Темәстә Башҡорт автономияһы иғлан ителеүгә 100 йыл тулыу уңайынан “Берҙәмлектә — көс!” форумы үтте. Сарала республиканың башҡорт йәмәғәт ойошмалары вәкилдәре, 16 район һәм ҡаланың ҡоролтай етәкселәре һәм ағзалары, тарих уҡытыусылары, тыуған яҡты өйрәнеүселәр ҡатнашты.

Рәсәй Федерацияһына нигеҙ һалған Башҡорт автономияһы хаҡында һүҙ сыҡҡанда, беҙ күберәк Көньяҡ Урал райондарындағы хәлдәр хаҡында һөйләйбеҙ, Ырымбурҙағы ваҡиғаларҙы иҫкә алабыҙ. Эйе, ысынлап та, Бәләкәй Башҡортостан территорияһында барған хәлдәр халыҡты туплаған, әммә тарихсы Салауат Хәмиҙуллиндың документаль сығанаҡтарға нигеҙләнеп яҙылған һәм “Башҡортостан” гәзитендә баҫылған мәҡәләһен уҡып сыҡҡандар, моғайын, иғтибар иткәндер, әгәр граждандар һуғышы ялҡыны эсенән Борай кантоны башҡорттары автономия әләмен күтәреп сыҡмаһа, бөгөнгө Башҡортостан территорияһының ниндәй булыуын күҙ алдына ла килтереп булмай. Борай ауылы тарихының ошо осорон өйрәнгән Салауат Ишмөхәмәт улы мәҡәләһендә бына нимә тип яҙа: “Төбәк шуралары “Бәләкәй Башҡортостан” составына инмәгән һәм Өфө губернаһында ваҡытлыса тип һаналған райондарҙа ла ойошторола.

Баймаҡ районының Аҡморон ауыл биләмәһе башҡорттары ҡоролтайы ауылдарҙы төҙөкләндереү, халыҡтың йәшәйеше, тын алышы менән танышыу, ниндәй проблемалар борсоуын асыҡлау маҡсатында ҡорға йыйылды. Уның ҡарарына ярашлы, ошо биләмәгә ҡараған Аҡморон, Мәмбәт, Ҡаратал, Сәйғәфәр, Аҡтау ауылдарында күсмә ултырыштар үтте. Был сарала ауыл биләмәһе хакимиәте, ауыл Советы депутаттары, “Ағинәйҙәр” һәм “Атайсал” клубтары ағзалары, ҡатын-ҡыҙҙар һәм ветерандар советтары ағзалары, төрлө учреждение етәкселәре һәм белгестәре ҡатнашты.

Март аҙағында Бөтә донъя туберкулезға ҡаршы көрәш көнө билдәләнә. Һүҙ – үткән быуаттарҙа меңәрләгән кешенең ғүмерен алған аяуһыҙ үпкә сире, халыҡ телендәгесә, сихут тураһында бара. Элекке замандағыса киң таралмаһа ла, әлегә уны еңеп сығыу хаҡында һүҙ алып барыу урынһыҙ. Йәмғиәттә туберкулез булған һәм әле лә бар; табиптар ауырыуҙы уңышлы дауалаһа ла, йоғошло, ҡурҡыныс сир – беҙҙең арала, бәлки, һеҙ уйлағандан да яҡыныраҡтыр... Ҡыҫҡаһы, форсаттан файҙаланып, табип-фтизиатр, Республика клиник туберкулезға ҡаршы диспансер хеҙмәткәре Светлана Шәфҡәт ҡыҙы ЗАҺИҘУЛЛИНА менән әңгәмә ҡорҙоҡ.

...Бынан байтаҡ йылдар элек була был хәл. Салауат башҡорт драма театры үҙенең гастролдәре менән Ырымбур өлкәһенә сыға. Бер кистә труппа М. Байджыевтың “Дуэль” исемле әҫәре буйынса ҡуйылған спектаклде уйнай. Халыҡ артистарҙы алҡыштарға күмә, сәхнәнән оҙаҡ ебәрмәй тора. Ә иртәгәһенә фатирға төшкән йортта иртәнге сәйҙе эскәндә бер тамашасы килеп инә лә, актрисаларҙың береһенә ҡарап, былай тип һүҙ башлай: “Ниса туғаным! Ғәфү итегеҙ, кисә тамашаға сәскәһеҙ килдем. Тик... Ҡасандыр сабып китеп барған поезда ауырлыҡ менән бала таптым – әсә булыу бәхетем менән уртаҡлашып, шунда ғәм халыҡ ҡотлап, миңә гөлләмәләр бүләк итте. Шул гөлләмәләрҙе күңелемдән һеҙгә тапшырам. Бер мәл һуҡыр ҡалдым, әммә, Аллаға шөкөр, күреү һәләтем бер аҙҙан һуң кире ҡайтты. Ул мәлдә лә миңә сәскәләр бүләк иткәйнеләр – уларҙы ла күңелемдән һеҙгә бирәм. Кисә һеҙ уйнаған мәлдә тормошомдағы ҡайһы бер хаталарымды таныным, артабанғы ғүмеремде шул хаталарҙы төҙәтеүгә арнайым. Ысын йөрәктән рәхмәт һеҙгә!”

Үҙе һайлаған психолог һөнәренә ғүмере буйы тоғро ҡалған кеше тураһында бер кәлимә һөйләмәксемен. Уҙған быуат кәртәләре, бөгөнгө ысынбарлыҡ һынауҙары аша үҙ эшенең асылына төшөнгән шәхес ул. Әйтергә кәрәк, ундайҙар хәҙер бик һирәк осрай. Миңә иһә тап ошондай кешелә – Вадим Фәтхи улы Сафинда уҡыу бәхете эләкте. Ғалим-педагог психология фәнен үҫтереүгә, педагогик эшмәкәрлеккә тос өлөш индерҙе.

Сит-ят кеше яҡын була ла,
Яҡын дуҫтар дошман
була ла…
(Йырҙан).
Азия Кусимова менән беҙ күптән таныш. Хәйер, Өфөлә, Әбйәлилдә уны белмәгән берәйһе бармы икән? Был юлы иһә яҙмыш беҙҙе башҡасараҡ, икенсе шарттарҙа тап иттерҙе.

Нефтекама дәүләт филармонияһы артистары йыл да Өфө халҡын бай концерт менән һөйөндөрә. Был республикабыҙҙың мәҙәниәт тормошоноң матур йолаһына әүерелгән.