Помидор үрсетмәләрен ауырытмаҫ өсөн ни эшләргә?

Помидор үрсетмәһе имен үҫһен өсөн уны ҡоротҡостарҙан һәм ауырыуҙарҙан һаҡлау саралары күрелә.  Үрсетмә ауырыуҙары бер нисә төрлө була: бәшмәктәр, бактериялар, вирус­тар, ғәҙәттә, зарарланған орлоҡ, сифатһыҙ тупраҡ,  үрсетмәне тәрбиәләү ҡағиҙәләрен боҙған осраҡта барлыҡҡа килә, ә йоғошһоҙ ауырыуҙар өҫтәмә туҡландырыуҙы дөрөҫ эшләмәү йә туҡланыу элементтары етешмәү сәбәпле яһала.

Иң йыш осрай торған бер нисә сирҙән ҡара һабаҡ (черная ножка) бик хәүефлеләрҙән һанала, сөнки уның бөтә үрсетмәне һәләк итеүе ихтимал. Ғәҙәттә ул тупраҡ бәш­мәк­тәренән килеп сыға. Сирле һабаҡ тамырҙың муйын тапҡырында ҡарая, нәҙегәйә, тамыр системаһы үҫеүҙән туҡтай. Үрсетмә тупраҡтан еңел генә һурылып сыға.

Помидор үрсетмәһе япраҡта­рында ҡайһы берҙә һорғолт-сыбар таптар (бурая пятнистость) барлыҡҡа килә. Был да бәшмәк сире. Таптар яңынан-яңы япраҡтарға күсә, улар ҡойола. Ауырыу юғары дымлылыҡ һәм юғары температура шарттарында бик тиҙ тарала.

Бындай күңелһеҙлектәргә юлыҡ­маҫ өсөн, орлоҡто ла, тупраҡты ла, үрсетмәләрҙе лә тәғәйен препараттар менән эшкәртергә, зарарһыҙ­ландырырға кәрәк.  Әгәр ауырыу билдәләре күренә башлаһа, мөмкин тиклем тиҙерәк дауалау зарур.

Айырым стакандарҙа ултырған үрсетмәләр ауырыһа, уны стаканы менән ҡуша ташлайҙар, ә дөйөм һауытта ултырғанын күршеләренә зыян килтермәй генә һурып йә ҡырҡып алалар. Ҡалған үрсетмәне “Фитоспорин” менән эшкәртәләр.

Һыуҙы һирәгерәк һәм йылы­тыбыраҡ, ФитоКислинка өҫтәп һибә­ләр, сөнки помидор үрсетмәләре туҡ­ланыу элементтарын яҡшыраҡ үҙләштерһен өсөн әҙ әселекле реакция кәрәк. Һыуҙы, тупраҡ өҫтө 2-3 сантиметр тәрәнлектә кипкәндә генә, аҙна­һына ике тапҡыр һибеү ҡулай. Үрсетмәнең япраҡтары артҡан һа­йын, һыуҙы ла күберәк һибәләр. Һыуһыҙлыҡтан үрсетмә япраҡтары һулый башлауына юл ҡуймау хә­йер­ле, юғиһә был насар йоғонто яһай.

“Богатый-Микро Медь”, “Цинк” һип­те­реү файҙалы. Ярты балғалаҡ препаратты 1 литр һыуға болғатып, һип­тергесле шешәгә ҡойорға ла яп­раҡ­тарҙы еүешләтеп кенә һибеп сы­ғыр­ға. Быны кискә ҡарай эшләйҙәр.

“Фитоспорин-М” ҡулланыу ҙа үр­сет­мә үҫешенә, тамырҙары, япраҡ­тары нығыныуға бик ыңғай йоғонто яһар. Ярты балғалаҡ препаратты 5 литр йылымыс (25-30 градус) һыуҙа иретеп, үрсетмәләргә һибәләр (үр­сетмә ултырған бер стаканға 50 миллилитр йә дөйөм һауыттағы 1 төпкә 20 миллилитр иҫәбенән).

Ирина ЕРМОЛАЕВА, агроном.

Реклама.