“Балаларығыҙҙың күҙ йәшен һаҡлағыҙ”…

Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, элекке Рәсәй империяһы киңлектәрендә өр-яңы пролетар тәртип урынлаштырырға керешкән большевиктар матур традицияны тупаҫ боҙоп, уны балалар йорттарына алмаштырған. Маҡсаты ла аңлашыла: партияға тоғро быуындарҙы ошо рәүешле тәрбиәләү еңелерәк. Әлеге патронат ғаиләләр, ғаилә балалар йорттары ла ошо традицияны яңы шарттарға ҡулайлаштырып дауам итеүҙе аңлата, сөнки ул теге йәки был баланың генетик тамырҙарын, милли сығышын иҫәпкә алмай.

Ошо йәһәттән япон педагогикаһының “биш йәшкә тиклемге баланы – батша, 5 йәштән һуң – хеҙмәтсе, 15 йәштән үҙ тиңең кеүек күреп мөғәмәлә ит” тигән алтын ҡағиҙәһен иҫкә төшөрөү урынлы. Ә бит беҙҙә был турала ишетмәгән кешеләр ҙә бихисап. Ғаиләләр еңел генә барлыҡҡа килә лә, шулай уҡ тиҙ генә тарҡала. Ҡараусыһыҙ ҡалған меҫкен бала үҙе кеүек үкһеҙ етемдәр яҙмышын уртаҡлашырға мәжбүр була. “Балаларығыҙҙың күҙ йәшен һаҡлағыҙ! – тигән Боронғо Грецияның аҡыл эйәһе Пифагор, – уларҙа ҡәберегеҙ өҫтөндә иларлыҡ күҙ йәше ҡалһын!” Тәрән мәғәнәле һүҙҙәр, һәм улар, һис шикһеҙ, балаларҙа ата-әсәгә ҡарата оло ихтирам тәрбиәләүгә ишара итә.