Һеҙҙең тормошоғоҙ — бары һеҙҙеке.
Көн һайын беҙ ниндәй ҙә булһа ҡарарға киләбеҙ, нимәлер хәл итәбеҙ, ә иртәгәһенә ул хаҡта бөтөнләй хәтерләмәүебеҙ ҙә ихтимал. Үҙебеҙ ҡасандыр хәл иткән мәсьәләләрҙең эҙемтәләрен киләсәктә күҙәтеү мөмкинлегебеҙ ҙә юҡ.
Ҡағиҙә булараҡ, үҙебеҙҙең уйҙарыбыҙға, тормош тәжрибәһенә, һиҙемләүебеҙгә, яҡындарыбыҙҙың кәңәштәренә таянып, дөрөҫ ҡарар ҡабул итеүебеҙгә ныҡ ышанабыҙ. Уларҙың бит ҡайһы береһе, ысынлап та, беҙгә өр-яңы мөмкинлектәр аса, тормошобоҙҙо еңеләйтә. Әммә хаталы аҙымдарҙың, уйламай ҡабул ителгән ҡарарҙарҙың ғүмер буйы күңелде өйкәп тороуы ла ихтимал. Байтаҡ йылдар үтеүенә ҡарамаҫтан, кеше үҙенең ҡасандыр эшләгән хаталы аҙымы хаҡында үкенес белдереп, йыш ҡына ошо мәсьәләгә яңынан әйләнеп ҡайтып, уңалмаған яраларын йәнә ҡуҙғыта башлай.
Үкенестәрҙең сәбәбе күп инде. Дыуамал йәшлек, тәжрибәһеҙлек, ҡыйыуһыҙлыҡ, икеләнеүсәнлек, баҙнатһыҙлыҡ, “тормош барыһын да үҙ урынына ултыртыр әле” тип, хәлде төҙәтеү өсөн ҡулдан килгәндең барыһын да эшләмәү, үҙ яйына ҡуйыу аҙаҡ беҙҙе үкендертә лә инде. Тәбиғи, тормошта бөтә хаталарҙан да ҡотолоу мөмкин түгел, әммә башҡа кешеләрҙең тәжрибәһенә таянып, ҡартлыҡта мотлаҡ үкендерәсәк ҡайһы бер аҙымдарҙы яһамаҫҡа булыр ине. Психологтар әйтеүенсә, улар – тап ғүмер буйына йөрәккә тынғы бирмәй, физик һәм психик сәләмәтлекте эстән ҡаҡшатҡан хаталарҙың 99 проценты. Шулай итеп, һеҙҙең ҡартлыҡ көнөндә нимәгә үкенеүегеҙ ихтимал?
Телевизор алдында күп ваҡытығыҙҙы әрәм-шәрәм иткәнгә, моғайын да, үкенергә тура килер. Буш, мәғәнәһеҙ сериалдар, ток-шоу, сәйәсмәндәрҙең “һүҙ бутҡаһы” бик ҡиммәтле ваҡытығыҙҙы сарыф итте. Ә һеҙ уны файҙалы шөғөлгә, балаларығыҙҙы, ейәндәрегеҙҙе тәрбиәләүгә, йөкмәткеле ял итеүгә йүнәлтә ала инегеҙ.
Ысынбарлыҡтағы тормошоғоҙҙо виртуаль мөнәсәбәттәргә алмаштырыуығыҙ ҙа йәл тойолор, социаль селтәрҙәрҙә, форум һәм блогтарҙа өҙлөкһөҙ аралашыуҙың ысын, ғәмәлдәге донъя түгеллеген һуңлап аңларһығыҙ.
Йәш, көслө сағығыҙҙа сәләмәт тормош алып барыуға иғтибар бирмәүегеҙ, хәҙер килеп, йәнегеҙҙе көйҙөрөр. Әле шул “йомшаҡлыҡтарығыҙҙы” ғәфү итә алмай йонсойһоғоҙ түгелме? Спорт менән шөғөлләнеүҙе гел артҡы планға күсереү, барыһын да “иртәгәгә” ҡалдырыу ғәҙәтенән ҡотола алмауҙың эҙемтәләрен күреп, эсегеҙ боша торғандыр. Көн һайын самаһыҙ ашау, көн һайын ике сәғәт диванда аунау, көн һайын сираттағы тәмәке... ғүмер ҡояшының ваҡытынан иртәрәк байый барыуына сәбәпсе түгелме ни?
Тирә-яғыбыҙҙағы мөхиттең Хоҙай Тәғәлә тарафынан бирелгән бүләк икәнен аңланыҡ булһа кәрәк. Нисек уға һоҡланмай, тәбиғәт ҡосағында йөҙмәй йәшәлгән? Көндәлек мәғәнәһеҙ ығы-зығы менән үткән ваҡыт бик йәл. Тыныс күңел, донъя матурлығына ләззәтләнеп үткәргән мәлдәрегеҙҙе иҫкә төшөрә алмауығыҙ кәйефегеҙҙе ҡыра торғандыр.
Бөгөнгө белеме менән генә ҡәнәғәтләнгән кеше, иртәме-һуңмы, үҙенең донъянан артта ҡалғанлығын, әҙәм балаһын тормошта тотоп торған терәктән мәхрүм итеүен аңлаясаҡ. Был ғәмәл дә бары шәхестең үҙенән тора.
Алһыу таңды ҡаршылау, ҡояштың офоҡта ҡыҙарып байығанын оҙатыу өсөн әллә ни ваҡыт кәрәкмәй. Был илаһи тәбиғәт күренештәре бер кемде лә вайымһыҙ ҡалдырмай, ҙур ҡәнәғәтләнеү, һоҡланыу тойғоһо ғына уята. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, хозур тәбиғәт күренештәре биргән һөйөнөстәрҙе етерлек кисерәбеҙ, тип әйтеп булмай.
Кешеләр ҡартлыҡ осорона аяҡ баҫҡас, “уңыш”, “престиж”, “нормаға ярашлылыҡ” тигән төшөнсәләрҙең әллә күпме кешенең яҙмышына төҙәтә алмаҫлыҡ зыян килтереүен аңлай башлай. Йәмғиәттә “ала ҡарға”лай айырылып тормаҫ өсөн әйтер һүҙегеҙҙе әйтә алмай, ниндәйҙер эшкә тотонорға уйлағанда, ҡыйыулығығыҙ етмәй ярты юлда туҡтап ҡалыуығыҙ һеҙҙе бөгөн уфтанырға мәжбүр итә түгелме?
Сәскәләй матур бала саҡ осорон тиҙерәк ҡалдырып, өлкәнәйергә тырышыу мәлен хәҙер көлөмһөрәп иҫкә төшөрәһегеҙҙер. Ә алтын бала саҡ дәүерендә нығыраҡ иҫтә ҡалған бәхетле мәл булдымы икән ғүмер юлығыҙҙа? Ҡырҡ, хатта илле йәштә лә бала булып ҡалыу насармы ни? Донъяны танып-белеү ҙә зиһенде сафландыра, йәшеренгән һәләт һәм мөмкинлектәрҙе асып, тойғоларыңды бөтә ваҡлыҡтарҙан азат итә өлкәнәйгән көнөңдә лә.
Йән дуҫтарығыҙ менән күрешмәгәнгә күпме ваҡыт үтте, күпме һыу аҡты? Осрашыу теләге бер ҡасан да күңелегеҙҙә һүрелмәһә лә, һеҙ был мәлде файҙаланманығыҙ, күрешергә ашыҡманығыҙ. Дуҫлыҡтың ҡәҙерен белегеҙ, ҡәҙерле кешеләрегеҙ менән үткәргән минуттар ғүмер буйы һеҙҙе оҙатып йөрөйәсәк.
Юҡҡа-барға үпкәләү, асыу һаҡлау һәм ышанмаусанлыҡ яҡшы тойғоларҙы ла ярлыландырыусан. Әгәр ҙә характерығыҙҙағы ошо кире һыҙаттарға өҫтөнлөк бирәһегеҙ икән, һеҙгә юғалтылған мөмкинлектәр тураһында уфтанып иҫкә алырға ғына тура киләсәк.
Ғаиләгеҙҙе, яҡындарығыҙҙы тап бөгөн яратырға, йылы һүҙҙәр менән ҡыуандырырға ашығығыҙ. Улар яҡты донъянан киткәндә рәхмәтебеҙҙе белдерергә өлгөрмәгәнебеҙгә, аҙ ваҡыт бүлгәнебеҙгә үкенергә яҙмаһын.
Тормош шатлыҡ-ҡыуаныстар менән матур. Һәр нәмәнән йыуаныс табырға ынтылығыҙ, көлөргә тартынмағыҙ. Кеше һүҙенә ҡолаҡ һалыу файҙалы, әммә башҡаларҙың баһаһын күңелегеҙгә яҡын алыу кәрәкмәй. Һеҙҙең тормошоғоҙ – бары һеҙҙеке, башҡа кешеләрҙең фекере һеҙҙекенә тап килеү-килмәүенә артыҡ иғтибар биреү урынлы булмаҫ.
Бала сағығыҙҙа һеҙгә хас булған күп һәләттәр үҫтерелмәне, мауығыуҙар онотолдо. Нилектән шулай килеп сыҡты әле? Был һорауға ла оҙаҡ ҡына яуап эҙләүегеҙ ихтимал.
Ҡартлыҡҡа саманан тыш ҡурҡыу тойғоһо хас. Йәшәргә ҡурҡырға ярамай. Ғөмүмән, үрҙә әйтелгән юғалтылған, тормошҡа ашмаған мөмкинлектәр тураһында үкенес белдереү — үҙе бер оло хата.
Яҡты донъянан бер әйберҙе лә үҙебеҙ менән алып китә алмаясаҡбыҙ. Йәл! Донъя көткәндә күпме әйбер, кейем-һалым, йыһаз, гаджеттар йыйғанбыҙ, күпме ваҡыт, күпме көстө тап ошоға сарыф иткәнбеҙ? Был да һеҙгә йәл түгелме?