Ғаилә һәм балалар – иң изге ҡиммәттәр

Өфөнөң “Торатау” конгресс-холында “Бала саҡ-2019” векторы” Бөтә Рәсәй конгресы үтте. Ул үҙ эсенә ике ҙур сараны – Бала хоҡуҡтары буйынса вәкилдәрҙең XVI съезын һәм III Республика ата-әсәләр форумын берләштерҙе. “Рәсәйҙә демография: киләсәк – балаларҙа. Киләсәк балалар менән” тигән дөйөм саҡырыу аҫтында ойошторолған конгреста Рәсәйҙең 85 төбәгенән 300-ҙән ашыу делегат ҡатнашты.

Улар ғаиләлә үҫергә тейеш

Конгресс башланырҙан бер көн алда Бала хоҡуҡтары буйынса вәкил Анна Кузнецова “Беҙҙең өйҙөң йәме” проектында ҡатнашты. Каринэ Хәбирова тәҡ­дим иткән был проектты балалар табибы Леонид Рошаль, СССР-ҙың халыҡ артисы Лев Лещенко һәм опера йырсылары, Башҡортостандың халыҡ артис­тары ағалы-ҡустылы Абдраза­ҡовтар, телевидение алып ба­рыу­сыһы Инна Чурикова хуплап сыҡты. “Беҙҙең өйҙөң йәме” телевидение проектының идеяһы – балалар, сабыйҙар йорт­та­рын­да тәрбиәләнгәндәргә ата-әсәһен табыуҙа, ғаиләгә урын­лаштырыуҙа ярҙам күрһәтеү.

Был көндө Өфөләге сабый­ҙар йортонан ике бала ата-әсәле булды. Уларҙы Пермь крайынан Череневтар ғаиләһе үҙ ҡосағына һыйындырҙы.

Әлеге көнгә тиклем “Беҙҙең өйҙөң йәме” проекты ярҙамында 12 бала ғаиләле булған. Дүрт ай эсендә 61 тапшырыу төшөрөлгән.

Иғтибар үҙәгендә – ғаилә ҡиммәттәре

Конгресты тантаналы асыу барышында әһәмиәтле сарала ҡатнашыусыларҙы Башҡорт­остан Республикаһы Башлығы вазифаһын башҡарыусы Радий Хәбиров, Рәсәй Президенты ҡарамағындағы бала хоҡуҡтары буйынса вәкил Анна Кузнецова тәбрикләне. Шулай уҡ Рәсәй Президенты Владимир Путин­дың, Федерация Советы Рәйесе Валентина Матвиенконың һәм Рәсәй һаулыҡ һаҡлау министры Вероника Скворцованың ҡотлау сәләме еткерелде.

“Бала саҡ-2019” векторы” Бөтә Рәсәй конгресын асыу тан­танаһындағы сығышында Баш­ҡортостан Республикаһы Баш­лы­ғы вазифаһын башҡарыусы Радий Хәбиров республика­быҙ­ҙа демография сәйәсәтен тор­мошҡа ашырыу юлдары, бала хоҡуҡтарын яҡлау буйынса алып барылған эштәр, ғөмүмән, бала саҡты нисек бәхетле итеү тура­һындағы уйҙары менән бүлеште.

– Конгресс беҙгә, Рәсәй субъ­екттары вәкилдәренә, был тәң­гәлдәге тәжрибә менән уртаҡ­ла­шыу мөмкинлеге биреүе ме­нән әһәмиәтле. Бөгөн беҙҙең өсөн нимәләр мөһим? Дөрөҫөн әйткәндә, миңә ҡайһы берҙә замана балалары йәл кеүек. Юҡ, мин уларҙы кәм тимәйем, кире­һенсә, йәш быуын беҙгә ҡара­ғанда яҡшыраҡ, үҫешкәнерәк, ҡы­ҙығыраҡ. Әммә улар өҫтөнә мәғлүмәт ағымы ябырыла, һәм ул – агрессив ағым. Балалар виртуаль донъяла йәшәй, һөҙөм­тә­лә ғаиләне бөтөн иткән ҡим­мәт­тәр юғала. Бөгөн бала­ла­рыбыҙҙың күңелен аулау бара, – тип билдәләне төбәк етәксеһе.

Шулай уҡ Радий Фәрит улы бала мәнфәғәттәрен яҡлауға арналған мөһим сарала белем биреү барышындағы көсөргә­неш­лекте кәметеү, йәш быуын­дың сәләмәтлеге, мәктәп туҡла­ныуы, тыуымды арттырыу, һау­лыҡ йәһәтенән үҙенсәлекле ба­лаларҙың көнитмеше тураһын­да ла һөҙөмтәле һөйләшеүгә саҡырҙы һәм Башҡортостанда был йәһәттән алып барылған эштәргә, яңы башланғыстарға туҡталды. Мәҫәлән, республика мәктәптәренең биш көнлөк уҡытыуға күсерелеүе, уҡыуҙан азат шәмбе иҫәбенә балалар­ҙың сәләмәтлеген нығытыуға, ижади һәләттәрен үҫтереүгә, ғаилә ҡиммәттәрен һаҡлауға йүнәлтелгән саралар ойошторола башлауын конгреста ҡатна­шыусылар хуплап ҡаршы алды.

“Йыл проекты” – Башҡортостандан!

“Бала саҡ-2019” векторы” Бө­тә Рәсәй конгресы барышында Рәсәй Президенты ҡарамағын­дағы бала хоҡуҡтары буйынса вәкил Анна Кузнецова башлан­ғысы менән ойошторолған бала саҡты яҡлау өлкәһендәге иң яҡшы төбәк социаль практикалары билдәләнде. Башланғысты Рәсәйҙең барлыҡ төбәктәре күтәреп алды, һәм улар төрлө номинациялар буйынса проекттар тәҡдим итте.

Конгресс барышында Анна Кузнецова еңеүселәргә дипломдар тапшырҙы. Проекттар ара­һында күп балалы, студент, инвалид бала тәрбиәләгән ғаилә­ләрҙе социаль яҡлауға, аборттар һанын кәметеүгә, ауыр хәлдә ҡалған балаларға һәм әсәләргә ярҙам күрһәтеүгә йүнәлтелгән проекттар күп ине. Ә “Бала саҡ-2019” векторы” башланғысының төп еңеүсеһе, йәғни “Йыл проекты” тип Башҡортостандың “Ғаилә” район-ара үҙәге тәҡдим иткән “Үҫмер” социаль ҡунаҡ­ханаһы һәм “Йорт йылыһы” балалар һәм ата-әсәләр клубы эшмәкәрлеге табылды. Миләү­шә Мырҙағәлина етәксе­леген­дәге был проект ауыр хәл­дә ҡалған ғаиләләргә иртә осор­ҙа ярҙам күрһәтеүҙе маҡсат итеп ҡуя.

Шулай уҡ Рәсәй Президенты ҡарамағындағы бала хоҡуҡтары буйынса вәкил социаль йәһәттән Башҡортостандың төрлө төбәк­тәрендә йәшәгән әүҙем ғаилә­ләргә Рәхмәт хаттары тап­шыр­ҙы. Мәҫәлән, Яңауыл ҡала­һы­нан Раяновтар ғаиләһе “Алдын­ғы ҡарашлы ата-әсәләр” клубы ойошторған, бында төрлө ҡы­ҙыҡ­лы осрашыуҙар үтә. Иҫке Балтас ауылынан Шәймөхә­мә­товтар ғаиләһе патронат тәрбиә­гә бала алыу буйынса тәжрибә майҙансығына тәүгеләрҙән булып ҡушылған.

Йәнле аралашыуға бер нәмә лә етмәй

Пленар өлөштән һуң Бала хо­ҡуҡтары буйынса вәкилдәрҙең XVI съезы һәм III Республика ата-әсәләр форумы үҙ эшен май­ҙансыҡтарға бүленеп дауам итте.

Башҡортостанда өсөнсө тап­ҡыр үткәрелеп, матур йолаға әйләнә барған ата-әсәләр форумында ҡатнашыусылар биш көнлөк уҡыуға күскәндән һуң тематик шәмбеләрҙе ойоштороу тураһында фекер алышты. Ғаи­лә туристик походтар, экологик, мәҙәни шәмбеләр уҙғарыу тура­һында тәҡдимдәр яңғы­раны. Этно-шәмбе тураһындағы идея ла күптәрҙә ҡыҙыҡһыныу уятты. Уның барышында мәктәп­тәр араһында һабантуй кеүек милли байрамдар үткәрергә, төрлө кәсептәр буйынса оҫталыҡ дәрестәре күрһәтергә мөмкин, тине ата-әсәләр.

Башҡортостан Башлығы вази­фаһын ваҡытлыса башҡа­рыусы Радий Хәбиров бөтә был башланғыстарҙы хуплауын белдерҙе. Республика мәктәп­тәрендәге был яңылыҡҡа Анна Кузнецова ла юғары баһа бирҙе. “Бөгөн йәмғиәттә ата-әсәнең балаһы менән ваҡыт уҙғарыуы айырым ихтыяжға әйләнде. Был йәһәттән һеҙҙең тәжрибә бик мөһим”, – тине ул.

Әсәлек таланттар асырға һәләтле

Сара барышында “Торатау” конгресс-холында төрлө күргәҙ­мәләр эшләне. Мәҫәлән, “Әсәлек таланттар аса” тип аталған картиналар күргәҙмә­һенә төрлө һөнәр эйәһе булған әсәләрҙең ижади эштәре ҡуйылған ине. Уларҙың күбеһе рәсем төшөрөү менән йә йөклө саҡта, йә сабыйы тыуғас шөғөлләнә башлаған. Был ҡыҙыҡлы проектты республикабыҙ етәксеһенең хәләл ефете Каринэ Хәбирова ойошторҙо. Ул, әсәлек хисен татығас, ошо шөғөл менән мауығып киткән һәм байтаҡ фекерҙәштәр тапҡан.

Ойоштороу комитеты 164 ғариза һәм 612 ижади эш ҡабул иткән. Һайлап алынғандан һуң уларҙың 212-һе конгресс делегаттары иғтибарына тәҡдим ителгән. Бында Каринэ Хәбиро­ваның да ике картинаһын күрергә мөмкин булды.

Ғөмүмән, “Бала саҡ-2019” векторы” Бөтә Рәсәй конгресы йәнле аралашыуға, ҡыҙыҡлы фекер алышыуҙарға ҡоролдо, ул күптәрҙе яңы башланғыс­тарға дәртләндерҙе һәм тормошта иң мөһим ҡиммәттәр – ғаилә именлеге һәм балала­рыбыҙҙың һау-сәләмәт, бәхетле булыуы икәненә тағы бер тапҡыр инандырҙы.