Сихри мәмерйә ғәжәйеп тәбиғәт донъяһын аса.
Баш ҡалабыҙҙың иң серле мөйөштәрен беләһегеҙме? Миңә ҡалһа, улар – музейҙар. Бында тарих сөңгөлдәренә сумырға, ниндәйҙер быуат ваҡиғаларында ҡайнарға, үҙеңде хатта ошо осорҙа йәшәгән кеше итеп тойорға мөмкин.
Әйткәндәй, музейҙарҙың да була төрлөһө. Был хаҡта яҡшы хәбәрҙарбыҙ. Ә бөгөн мин һеҙҙе баш ҡалабыҙҙың уртаһында урынлашҡан Урман музейы менән таныштырмаҡсымын. Үҙем бында беренсе тапҡыр ғына килмәйем. Нимәһе менән ылыҡтыра һуң ул тип һорар бәғзе берәүҙәр. Бының сере ябай ғына: ҡала шау-шыуы онотола бында, заман техникаһы кеүек үк етеҙ ваҡыт бер аҙ туҡтап ҡалғандай, төрлө уйланыуҙар юҡҡа сыҡҡандай тойола. Әйтерһең дә, данлы Бөрйән урмандары, серле Шүлгән мәмерйәһе, әллә күпме ваҡиғаларға шаһит Ағиҙел йылғаһы үҙе бында күсеп килгән! Был – рәссам Алексей Барсуковтың тырыш, ихлас хеҙмәт емештәре. Уның музейҙы бар күңелен һалып биҙәгәне һәм һынландырғаны әллә ҡайҙан күренеп тора! Өҫтәүенә ишек төбөнән үк һәр кемде төрлө ҡоштар, кейектәр тауышы сәләмләй, мөғжизәле тәбиғәт донъяһына әйҙәй.
Бында тағы бер нәмәгә иғтибар иттем. Тарихты, хатта тормошто ихлас яратҡандар ғына музейҙарҙа эшләй алалыр ул. Урман музейы етәксеһе Владимир Будкарев та тап ана шундайҙарҙан. Өлкән генә йәштә булыуына ҡарамаҫтан, баш ҡаланың 63-сө мәктәбенән музейға экскурсияға килгән I “в” класы уҡыусыларына һәр экспонат хаҡында тәфсирләп һөйләне.
Музей утыҙ йылдан ашыу эшләй. Бында һоро айыу, етеҙ һеләүһен, ғорур болан һәм башҡаларҙың һөлдәләрен күрергә мөмкин. Бынан тыш, халҡыбыҙҙың үткән тормошо ла төрлө ҡомартҡылар аша сағылдырылған. Балалар бигерәк тә бал ҡорттарының шифалы башҡорт балын нисек йыйыуы хаҡында ҡыҙыҡһынып һораны.
Музейҙың икенсе ҡатына күтәрелеүҙең ике юлы бар. Беренсенән, сихри мәмерйә аша “серле урманға” юлланырға мөмкин. Ә уның эргәһендә генә бер яҡтан бүре, икенсе яҡтан болан ҡарап тора. Бынан тыш, икенсе ҡатҡа баҫҡыс буйлап менергә була. Был осраҡта Алексей Барсуковтың ғәжәйеп картиналары һеҙҙе сәләмләр һәм сихри сәнғәт донъяһына әйҙәр. Бында һеҙ Башҡортостан тәбиғәтен генә түгел, баш ҡала күренештәрен дә күрерһегеҙ.
Өфөләге 63-сө мәктәптең I “в” класында белем алған Вероника Тепляковаға мәмерйә эргәһендәге шәшке оҡшаған.
– Нисек ошо бәләкәй генә йәнлектәрҙән тун тегергә мөмкин? Ә бынау боландарҙың тән ауырлығы 600 килограмға тиклем нисек барып етә? Бүреләрҙең иммунитеты ныҡ икән. Шуға төрлө сир уларға йоғоп бармай. Етмәһә, уларҙы урман “санитарҙары” тип йөрөтәләр икән, – тип аптырай ҡыҙ.
– Миңә бынау боландар оҡшаны, – тип ҡушыла һүҙгә Верониканың класташы Илмира Ҡаһирова. – Уларҙың мөгөҙҙәре бигерәк ҙур! Бынан тыш, хатта боландар туй үткәрә тип уйламағайным.
Ҡыҙҙар Урман музейына тағы бер тапҡыр килергә теләүе хаҡында әйтте. Ысынлап та, үҙенә йәлеп итә шул был урын. Бының башҡаса булыуы мөмкин түгел, сөнки урман-тауҙарһыҙ, кейек-ҡоштарһыҙ тормошобоҙ күңелһеҙ, йәмһеҙ кеүек. Шуға бер тапҡыр ишеткәнсе, барып күреү хәйерлерәк Урман музейын.