Күгәрсен районында “Баҫыу көнө” үтте.
“Тәүәкән” ауыл хужалығы предприятиеһы. Заман талаптары менән йәнәш атлай был коллектив. Уның уңышлы эшләүенең, республикала ғына түгел, Рәсәйҙә билдәле хужалыҡтарҙың береһе булыуының сере шунда ла инде.
Бында юғары табышлы культураларға өҫтөнлөк бирәләр. Мәҫәлән, быйыл 104 гектарҙы гәрсис, 255 гектарҙы ҡышҡы шипкән биләй. Етен былтыр 100 гектарҙа сәселһә, быйыл уны 300 гектарға еткергәндәр. Уларҙың бәрәңгеһен хатта Мәскәүҙән, Туланан, Ырымбурҙан юллап киләләр. Тап шуға ла был төбәккә ҡараған 11 район аграрийҙарының “Баҫыу көнө” “Тәүәкән” ауыл хужалығы предприятиеһы базаһында үткәрелеүе осраҡлы түгел ине. Ҡара тупраҡҡа хөрмәт менән ҡараһаң, ҡәҙер итһәң, ул да үҙенең ихласлығын йәлләмәй. Тап шундай уй-ниәттәр менән эш иткән тәүәкәндәр ер ҡәҙерен белә. Йәмғиәттең етәксеһе Урал Ибраһимов әйтеүенсә, бығаса яҡын-тирәләге ерҙәрҙе ҡуртымға алып эшкәртһәләр, хәҙер бөтөнләй үҙҙәренә рәсмиләштергәндәр. Бөгөн ойошманың 20 мең гектарҙан ашыу майҙаны бар. Шуның 17 меңен сәсеүлектәр биләй.
Хужалыҡта 2500 баш һыйыр, 380 баш йылҡы малы аҫрала. Бынан тыш, ҡош-ҡорт, умартасылыҡ менән дә шөғөлләнәләр. Барыһын да аҫрар өсөн ашлыҡ та, мал аҙығы ла мул талап ителә. Ҡыҫҡаһы, бүтәндәргә өлгө алырлыҡ тәжрибә етерлек бында.
Республика Хөкүмәте Премьер-министры урынбаҫары вазифаһын башҡарыусы, ауыл хужалығы министры Илшат Фәзрахманов “Баҫыу көнө”н асып, тармаҡ эшсәндәрен алда торған яуаплы мәл менән ҡотланы, бурыстарҙы билдәләне, бер төркөм алдынғыларҙы бүләкләне.
– Быйыл иген культуралары уңышы башҡа йылдағынан күберәк көтөлә – өс миллион тонна, – тине Илшат Илдус улы. – Ауыл эшсәндәре тағы 300 мең тонна көнбағыш, 50 – 60 тонна рапс һәм гәрсис йыйырға ниәтләнә. Уңышты һаҡлар өсөн республикала 2,5 миллион тонна һыйҙырышлы 37 элеватор эшләй. Ауыл хужалығы предприятиеларының ике миллион тонна һыйҙырышлы иген һаҡлағысы ла бар.
Тап шуға ла тармаҡ етәксеһе иген һатыуҙа ҡабаланмаҫҡа, үҫтерелгән уңыштың файҙаһын күрергә кәрәклеген белдерҙе.
– Әле игендең хаҡы арзан түгел. Ашлыҡты тулайым йыйыу буйынса алдынғыларҙан һаналған Краснодар, Ставрополь крайҙары ураҡты тамамланы. Әммә игенгә хаҡ төшмәй. Элекке кимәлдә – былтырғынан юғарыраҡ, – тип иҫкәртте ул.
Быйыл республика аграрийҙарына 1,7 миллион гектарҙа иген һәм ҡуҙаҡлы культуралар (шуның 252 меңе – арыш, 48 меңе – шәкәр сөгөлдөрө, 396 меңе май культуралары) йыйып алыу бурысы тора.
Ауыл хужалығы ойошмаларында 3634 иген йыйыу комбайны иҫәпләнә. 2011 йылда республикала бер техникаға уртаса 550 гектар майҙан баҫыу тура килһә, бөгөн ул 470 гектар тәшкил итә (норматив – 350). Йыл аҙағына йәнә 90 яңы комбайн алынасаҡ, был көсөргәнеште бер аҙ кәметәсәк. Урып йыйыу эштәре 45 – 47 көндән тамамланыр тип көтөлә.
Сарала район башлыҡтары, ғалимдар, хеҙмәтләндереү ойошмалары хеҙмәткәрҙәре ҡатнашты. Улар тәүҙә ауыл хужалығы техникаһы, культураларҙы эшкәртеү препараттары менән танышты, белгестәр улар хаҡында төплө мәғлүмәт бирҙе.
Һуңынан сара баҫыуҙа дауам итте. Быйыл семинар тәүге тапҡыр ужым культураларына бағышланды. Иген, техник культуралар, бәрәңге үҫтерелгән баҫыуҙарҙы, тәжрибә участкаларын ҡаранылар.
Илшат Илдус улы журналистарға ҡоролоҡтан ҡайһы бер райондарҙа сәсеүлектәрҙең һәләк булыуы, шуға бәйле дүрт төбәктә ғәҙәттән тыш хәл индереләсәге хаҡында белдерҙе. “Быйыл ужымға ҡарағанда яҙғы культураларҙың уңышы һиҙелерлек һәйбәт”, – тине ул.
Бына сараның иң тулҡынландырғыс мәле етте – ураҡҡа төшөүгә старт бирелде. Шуны ғына көткән баҫыу караптары алға ынтылды... Хәйерле сәғәттә, игенсе!
– Аграр тармаҡта тир түккәндәр өсөн бындай сараларҙың әһәмиәте иҫ киткес ҙур. Бөтә үҫентеләр бер урынға тупланған. Был баҫыу эшсәндәренә үтә ҡулайлы. Һәр кем, төбәгенә, мөмкинселегенә ҡарап, ниндәй культура менән шөғөлләнһә, файҙалыраҡ булыр ине, тигән һығымта яһаясаҡ һәм артабан ошо йүнәлештә эшләйәсәк. Ғалимдарҙың сығыштары бик файҙалы булды. Былар киләсәктә үҙ һөҙөмтәһен бирәсәк.