Бер йәшкә тиклемге балаларҙың тән ауырлығы артыуы буйынса нормативтар ҡаралған. Сабыйҙың ауырлығы айына уртаса кәм тигәндә 600 грамға үҫеп барырға тейеш. 800 грамға икән, бигерәк тә яҡшы. Әгәр ҙә баланың артымы бер килограмдан ашһа, ата-әсәнең хәүефләнеүе билдәле.
Хафаланыу урынлымы? Һәр сәләмәт сабыйҙың тыумыштан килгән рефлекстар кимәлендә туҡланыуҙы көйләү механизмы бар. Тимәк, күпме ашарға кәрәклекте сабый үҙе белә тиергә лә мөмкин, ул артығын ашамаясаҡ. Артығын ашағанда ла бер сәғәт эсендә ҡоҫоп, эсен бушатасаҡ. Ҡайһы бер сабый тәүге айҙарҙа ныҡ үҫһә лә, артабан тән ауырлығын яйлап арттыра, шуға күрә педиатрҙарҙы баланың ауырлығы артыуы әллә ни борсолдормай, сөнки туҡланыуҙы көйләү механизмы барыһын да яйлаясаҡ. Ләкин ауырлыҡтың норманан кәм булыуы хафаланырға мәжбүр итә, сөнки был хәлдең төрлө сир билдәһе, баланың үҫешендә артта ҡалыуға сәбәпсе булыуы ихтимал.
Етлекмәй йәки бәләкәй ауырлыҡта тыуған сабыйҙар (2700 грамдан кәм) үҙҙәренең тиҫтерҙәрен ауырлыҡ буйынса йәһәт ҡыуып етеүсән. Айлыҡ артым 1500 грамдан ашмаһа, борсолорға урын юҡ, уны матдәләр алмашыныуының үҙенсәлеге итеп ҡарарға кәрәк. Әгәр ҙә артым ошо дәүмәлдән дә ашып китһә, сабыйығыҙҙы дөрөҫ туҡландыраһығыҙмы, матдәләр алмашыныуы боҙолмағанмы икән тип икеләнеү урынлы. Был осраҡта артыҡ ауырлыҡ эске организмдың көсөргәнешлеген тыуҙырыуы (айырыуса йөрәк эшмәкәрлегенә көс төшөүе), хәрәкәт функциялары үҫешен тотҡарлауы ихтимал.
Күкрәк һөтө менән туҡланған баланың тән ауырлығын көйләү өсөн әсәнең рационынан юғары калориялы аҙыҡтарҙы, тәмле-татлы, майлы ризыҡтарҙы алыу мөһим. Ошондай аҙыҡ-түлектән ваҡытлыса баш тартыу кәрәк булыр: шоколад, торт, бәлеш, газлы һыу, кәнфит, гамбургер, ҡыҙҙырылған картуф, колбаса, артыҡ майлы ит ризыҡтары һәм майонез, соус ҡушылған ризыҡтар. Яһалма туҡландырылған сабый өсөн ҡатнашманы табип менән кәңәшләшеп алыу отошло булыр. Әгәр ҙә ғаиләлә һимеҙлектән, шәкәр диабетынан яфаланған кеше булһа, эндокринолог менән кәңәшләшеү бик урынлы.