Дауаланғанда бөлмәйем тиһәң...

Эксперттар “дауаханаға йәки поли­клиникаға килгән пациент үҙ хоҡуғын яҡлап, ауыҙын асһа, табиптар асыуланып үс ала башлаясаҡ” тигән хаталы фекер менән ҡәтғи килешмәй. Ғәҙәттә, табип йәки башҡа медицина хеҙмәткәре па­циенттың хоҡуҡи йәһәттән аҡыллы икәнлеген, үҙ мәнфәғәттәрен яҡларға әҙер булыуын күрһә, эшен намыҫлыраҡ башҡара башлай, сөнки улар хәҙер граж­дандарҙың етди вәкәләтле ярҙам­сылары, хоҡуҡ яҡлаусылары барлығын белә. Улар – беҙгә мотлаҡ медицина стра­ховкаһы полистарын биргән страховка медицина компаниялары белгестәре, йәғни страховка вәкилдәре.

Әйткәндәй, быйыл уларҙың пациент­тарҙы яҡлау йәһәтенән вәкәләттәре тағы ла арта төштө. Шул уҡ ваҡытта страховка вәкиленең бурыстарын теүәл үтәмәүен, сифатлы медицина ярҙамы алыуға булышлыҡ итмәүен тойһағыҙ, полисты икенсе компаниянан алыу мөмкинлеге бар. Әле бындай медицина ойошмалары араһында ярайһы уҡ конкурентлыҡ күҙәтелә. Компанияны нисек алмаштырыу тураһында түбәндәрәк белерһегеҙ.

Страховка вәкиленән тормоштағы аныҡ хәл-шарттарҙа теге йәки был медицина ярҙамы төрөнөң мотлаҡ медицина страховкаһы полисы буйынса түләүһеҙҙәр иҫәбенә инеү-инмәүен асыҡларға була. Бөтә Рәсәй страховкалаусылар союзы пациенттар өсөн файҙалы рейтинг төҙөнө. Унда түләүһеҙ медицина ярҙамының 10 төрө инде­релгән. Тап улар өсөн граждандар йыш ҡына аҡса түләй. Берәүҙәр хеҙмәттең бушлай күрһәтелеүен белмәй, икенсе­ләре иһә – медицина персоналы ҡушыуы буйынса, өсөнсөләре – сиратта торорға теләмәгәндән. Дөйөм алғанда, бындай осраҡтарҙа ҡануниәтте боҙоуға юл ҡуйыла.

Кемгәлер, медицина күрһәтмәһенә ярашлы, ошо исемлеккә индерелгән ярҙам төрө талап ителһә, ул мотлаҡ бушлай күрһәтелергә тейеш. Шулай түгел икән, страховка вәкиленә ялыу итә алаһығыҙ. Иң элек полис биргән ойошманың “ҡыҙыу элемтә”һенә шылтыратып, хәлде аңлатығыҙ. Уның телефон һандарын компанияның атамаһы буйынса интернет селтәрендә табырға мөмкин.

Мотлаҡ медицина страховкаһына һәм дәүләт бюджеты иҫәбенә түләүһеҙ булырға тейешле медицина ярҙамының ошо төрҙәренә пациенттар байтаҡ аҡса түгә. Уларға нимәләр инә һуң?

Кешене мотлаҡ медицина страхов­каһы полисы буйынса дауаханаға һала­лар икән, медицина күрһәтмәләренә ярашлы талап ителгәндәрҙең барыһы ла, шул иҫәптән дарыуҙар ҙа, бушлай бирелергә тейеш.

Ғәҙәттә, төрлө эндопротездар, стенттар, яһалма күҙ яҫмағы һ.б. тураһында һүҙ бара.

3. Амбулаторияла тикшергәндә һәм дауалағанда сығым материалдары: стоматологияла пломба материалы, рентген пленкаһы, КТ (компьютер томографияһы) һәм МРТ (магнит-резонанс томо­гра­фия­һы) һөҙөмтәләрен яҙыу өсөн дисктар.

Әйткәндәй, ҡануниәткә ярашлы, медицина күрһәтмәләре буйынса башҡа­рыл­ған тикшереүҙең был төрҙәре 30 көн­дән дә һуңға ҡалмайынса үткә­релергә тейеш.

Мотлаҡ медицина страховкаһы полисы буйынса кариесты дауалау, теште һурыу. Уға пломба ҡуйыу бушлай.

Ҡағиҙә булараҡ, дәүләт тарафынан раҫланған исемлектәге дарыуҙар тәғә­йен­ләнә (теге йәки был препаратты үҙегеҙҙең страховка медицина компания­һында асыҡларға мөмкин). Шәхси күрһәткестәргә ҡарап, поликлиниканың (дауахананың) табиптар комиссияһы пациентҡа исемлеккә инмәгән препаратты яҙа ала. Уны ла бушлай бирергә тейештәр.

Ҡануниәткә ярашлы, бындай тик­ше­реүҙәр 14 көн эсендә бушлай үт­кә­релергә тейеш.

Ҡағиҙә буйынса бындай табиптар 14 көн эсендә түләүһеҙ ҡабул итергә тейеш.

– Етешһеҙлектәр асыҡланһа йәки һорау тыуһа, үҙегеҙҙең страховка вәкиленә шылтыратыуҙан тартынмағыҙ.

– Әгәр унан файҙа булмаһа, төбәктәге территориаль медицина страховкаһы фондына мөрәжәғәт итергә була (бәйләнеш өсөн мәғлүмәтте интернет селтәрендә табырһығыҙ).

– Мотлаҡ медицина страховкаһы полисын биргән страховка компанияһы ҡәнәғәтләндермәһә, уның хеҙмәтенән баш тарта алаһығыҙ.

Йылына бер тапҡыр, 1 ғинуарҙан 1 ноябргә тиклем, пациент медицина страховкалаусыһын алмаштырырға хоҡуҡлы. Бының өсөн үҙегеҙ һайлаған яңы страховка медицина компанияһына паспортығыҙҙы, СНИЛС-ты (пенсия страховкаһы таныҡлығын) күрһәтеп, ғариза тапшырыу шарт. Аныҡ төбәктә мотлаҡ медицина страховкаһы сис­темаһында эшләгән страховкалаусылар исемлеген территориаль медицина страховкаһы фонды сайтынан табырға мөмкин. Бындай мәғлүмәтте шулай уҡ Дәүләт хеҙмәттәре порталы йәки “Ми­нең документтарым” дәүләт хеҙмәттәре үҙә­ге аша алырға һәм ғариза бирергә була.

2019 йылдан мотлаҡ медицина страховкаһында нимәләр үҙгәрә?

Иң мөһим яңылыҡтар хаҡында Бөтә Рәсәй страховкалаусылар союзының мотлаҡ медицина страховкаһын ойоштороу буйынса эш төркөмө рәйесе, медицина фәндәре докторы Алексей Березников һөйләне.

– Яман шештән яфаланған пациент­тарҙы дауалауға 150 миллиард һум самаһы, йәғни былтырғы менән сағыш­тырғанда, икеләтә тиерлек күберәк аҡса (2018 йылда – 80 миллиард һумға яҡын) бүленә. Финанслауҙы арттырыу яман шеште мотлаҡ медицина страховкаһы нигеҙендә дауалауҙа өр-яңы препа­раттарҙы һәм схемаларҙы ҡулланыу мөмкинлеген бирәсәк. Был аҡсаның нисек һәм ҡайҙа тотонолоуына медицина страховкаһы компаниялары контроллек итәсәк, – тине ул. – 1 ғинуарҙан тәүге тапҡыр яман шеш диагнозы ҡуйылған пациенттарға мәғлүмәти ярҙам күр­һәтелә. III кимәлдәге страховка вәкилдәре (мотлаҡ медицина страхов­каһы сис­темаһындағы иң квалификациялы эксперттар) бөтә ил күләмендә ошондай сир­леләр өсөн медицина ярҙамы күр­һәтеү сифатын һәм уға эйә булыу мөм­кинлеген күҙәтәсәк. Әгәр пациент “юғал­һа”, йәғни медицина ярҙамы һорап ва­ҡытында мөрәжәғәт итмәһә, страховка вәкиле уның менән телефон, мессенджер йәки электрон почта аша бәйләнешкә инеп, табипҡа барыу кәрәклеге тура­һында иҫкәртәсәк, юғалыу­ҙың сәбәбен асыҡлаясаҡ, кәрәк икән, медицина ойош­маһына хәбәр итәсәк.

Тағы ла бер үҙгәреш – химия терапияһы алған онкосирлеләргә медицина ярҙамы күрһәтеүгә эксперт контроле һәм мәғлүмәти булышлыҡ. III кимәлдәге страховка вәкилдәре химия терапияһы курстары араһындағы арауыҡтың үтәлеүен, дауалау схемаһының Һаулыҡ һаҡлау министрлығы билдәләгән клиник тәҡдимдәргә ярашлылығын күҙәтәсәк. Әгәр ярҙам теүәл күрһәтелмәһә йәки терапия курстары араһындағы срок боҙолһа, экспертиза үткәрелә.

Быйылдан башлап диспансер кү­ҙәтеүендәге пациенттарға медицина ярҙамы күрһәтеүгә эксперт контроле ғәмәлгә индерелә. Атап әйткәндә, хроник сирҙәрҙән (яман шештән, диабеттан, йөрәк һәм ҡан тамырҙары ауырыуҙа­рынан) яфаланған кешеләр тураһында һүҙ бара. Страховка вәкилдәре уларға медицина тикшереүе үтеү, дауаланыу һәм реабилитация үтеү зарурлығы ха­ҡында ваҡытында иҫкәртеп торасаҡ. Шулай уҡ ошондай пациенттарҙы хеҙмәт­ләндереү сифатына һайлап алып, экспертиза үткәрәсәктәр.