Рамаҙан беҙгә ниндәй "һабаҡ" бирҙе?

Ашҡынып, тулҡынланып көткән изге Рамаҙан айыбыҙ үтеп тә китте. Бөгөн – Ураҙа ғәйете. Байрам уңайынан барығыҙҙы ла ихлас күңелдән тәбрикләйбеҙ. Аллаһ Тәғәлә Рамаҙанда тотҡан ураҙаларыбыҙҙы, ҡылған изге эш-ғәмәлдәребеҙҙе, доғалары­быҙҙы ҡабул ҡылһын!

Ураҙа айы – ҙур тәрбиә мәктәбе. Мөьмин мосолмандар уның ҡанун-ҡағиҙәләрен теүәл үтәп, Аллаһтың рәхмәтенә өлгәшергә тырышты, дөрөҫ йәшәүгә табан йәнә бер нисә аҙым яһаны, насар уй-ниәттәрҙән, ялғандан тыйылырға, ризыҡтың, ваҡыттың ҡәҙерен белергә өйрәнде. Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм үҙенең мөбәрәк хәҙисендә: “Кем дә кем ураҙа тотоп та, ялған һүҙҙән айырылмаһа, Аллаһ Тәғәлә уның ас йөрөүенә мохтаж түгел”, – тигән. Ошо аҡылдың асылына нығыраҡ төшөнөп, ураҙа тотҡан хөрмәтле ҡәрҙәштәребеҙ уйлап һөйләү зарурлығын тормош ҡануны итеп алғандыр. Ғөмүмән, мосолмандың иң күркәм сифаттары, Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм әйтмешләй, мәғә­нәле, аңлайышлы, кешенең күңелен ҡырмаҫлыҡ итеп һөйләү, ә инде кемдер һүҙ тота икән, уны матур итеп тыңлай белеү. Телдең тормошта үҙ урыныңды табыуҙа, башҡалар менән мөнәсәбәт ҡороуҙа әһәмиәте баһалап бөткөһөҙ. Мосолман башҡаларға ҡулы менән дә, теле аша ла зарар кил­термәҫ.

Рамаҙан айы шулай уҡ ризыҡтың ҡәҙерен белергә өйрәтте. Көноҙоно ашамай-эсмәй йөрөгән ҡәрҙәш­тәребеҙ аслыҡ, һуғыш йылдарында көн күргәндәрҙең, яуҙағыларҙың яҙмышын күҙ алдынан үткәреп, уларҙың кисерештәрен тойоп, күңеле йомшарғандыр, шулай уҡ әле мохтажлыҡта йәшәгәндәрҙең, һаулыҡ мөмкинлектәре сикләнгәндәрҙең эске һыҙланыуҙарын ишеткәндәй булып, йөрәге мәрхәмәт, шәфҡәт нурына ҡойонғандыр. Көндө ризыҡһыҙ үткәргән кеше шулай уҡ һаулыҡтың, ваҡыттың, ғүмерҙең ҡәҙерен белергә өйрәнә, Аллаһ Тәғәлә тарафынан булдырылған тормоштоң асылына, мәғәнәһенә нығыраҡ төшөнә. Ғөмүмән, изге ай бәрәкәтендә тормошобоҙ тағы ла яҡтырыр, арабыҙҙа күркәм сифатҡа эйә, бүтәндәргә ҡарата иғтибарлы, ихтирамлы кешеләр күбәйер, бер-беребеҙгә ярҙам итеп, уңыштарыбыҙға һөйөнөп йәшәрбеҙ, иншаллаһ.

Ата-бабаларыбыҙ бынан 11 быуат элек үҙ ихтыяры менән Исламды ҡабул иткән. Ошо ваҡыт эсендә динебеҙ, әл-хәмдү лил-ләһ, йәшәйешебеҙҙең бөтә өлкәләренә лә үтеп инеп, уларҙың үҫешенә ҙур өлөш керетте. Бөгөн мәҙәниәт, мәғрифәт, әҙәбиәт, сәнғәт тармаҡтарында ғына түгел, эшҡы­уарлыҡта, иҡтисадта ла Ислам ҡанундарына йылдан-йыл нығыраҡ иғтибар бүленә бара. Әйтәйек, йүнселлеккә тотонған ир-уҙамандарыбыҙ араһында дин юлына баҫҡандарҙың күбәйеүе – быға аныҡ дәлил. Йәнә һуңғы йылдарҙа республикабыҙҙың Ислам банкингын индереү буйынса пилот проектында ҡатнашыуы, шәриғәт ҡағиҙәләренә ярашлы булдырылған “Амана” иҫәбе, “Адафа” һаҡлыҡ картаһы, “Морабаха” ипотекаһы һ.б. динебеҙҙең финанс ҡоралдарына халыҡтың ышаныс белдереүен раҫланы. Ғөмүмән, Ислам – бөтә яҡлап хаҡ юл күрһәтеүсе. Билдәле булыуынса, “Ҡөрьән Кәрим”дә әҙәм балаһы йәшәйештең барлыҡ һорауҙарына яуап таба ала.

Әл-хәмдү лил-ләһ, йылдан-йыл ураҙа тотҡандарҙың күбәйә барыуына шаһитбыҙ. Быйыл да айырым ғаиләләрҙең, туғандарҙың, дин тотҡандарҙың ғына түгел, ә тотош коллективтарҙың, яҡташтар берлектәренең ифтарҙарға йыйылыуы ҡыуаныслы күренеш булды. Яйлап дингә ынтылыуҙың сағылышы был. Исламда көсләп эшләтеү, талап итеү юҡ, барыһын да ваҡыт хәл итә. Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм дә кешеләрҙе хаҡ юлға саҡырыу эшен “Лә Иләһә Илләһ-лаһ!”тан (“Аллаһтан башҡа илаһ юҡ” тигән төшөнсәне бирә) башларға ҡуша. Был ғәмәл Ҡөрьән тәғлимәте буйынса башҡарылырға тейеш: әҙәм балаһының күңелен күркәм вәғәз, ипле, матур, мәғәнәле һүҙ менән генә яулап буласаҡ. Тик Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм был бурыстың күпме ваҡытта атҡарылырға тейешлеге хаҡында өндәшмәй. Ниндәйҙер сик, тәғәйен осор билдәләнмәй. Тимәк, Ислам юлына тиҙ арала баҫыу мөмкин түгел. Уны күңелең менән ҡабул итеү мөһим. Кире осраҡта, йәғни ҡабаланғанда, хатта башланған эшеңдең дә селпәрәмә килеүе ихтимал.

Эйе, барлыҡ мосолман халҡы бер төптән тиҙ арала дин юлына баҫыр тип ышаныу дөрөҫ түгел. Ваҡыты етмәгән. Сабырлыҡ менән көтөү, даими аңлатыу эше алып барыу мөһим. Бындай бурыс тәү сиратта имамдарға йөкмәтелгән, улар урындарҙа нәсихәттәр, хөтбәләр аша халыҡты хаҡ юлға әйҙәй. Рамаҙан айында мәсеттәргә кешенең айырыуса күп йыйылғанын, тәрәүих намаҙҙары үткәнен, ифтарҙар ойошторолғанын иҫәптә тотҡанда, диндарҙарҙың Исламға саҡырған күркәм вәғәздәре күптәрҙең күңеленә барып еткәндер, өммәтебеҙгә ҡеүәт өҫтәлер, иншаллаһ!    

“Кем дә кем ураҙаның ниғмәт­тәрен татымай ҡалһа, ҙур отолошта булыр, – тигән пәйғәмбә­ребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм үҙенең хәҙисендә. – Рамаҙандың тәүге ун көнө – рәхмәт алыу, урталағылары – гонаһтарҙың кисерелеүе, аҙаҡ­ҡылары тамуҡ утынан азат булыу осоро. Әгәр ҙә өммәтем ураҙаның бөтә хикмәттәрен, бөйөк­лөгөн, сауаптың күплеген белә торған булһа, был айҙың йылға һуҙылыуын теләр ине”. Әл-хәмдү лил-ләһ, күптәребеҙ изге айҙың ниғмәттәрен татыны, һабаҡ алды, тормоштоң ҡәҙерен нығыраҡ аңланы. Барыбыҙға ла ошо күркәм тәрбиәне туҡтатмай дауам итергә яҙһын. Аллаһ Тәғәлә ураҙа­быҙҙы, изге эш-ғәмәлдәребеҙҙе ҡабул итһен, һәр ғаиләгә рәхмәтен, бәрәкәтен насип ҡыл­һын, доғаларыбыҙ яуап алһын. Изгелек игеп, яҡшы эштәр башҡарып, мәрхәмәт­лек, шәфҡәтлелек күрһәтеп, тормошобоҙҙо нурға күмәйек. Ураҙа байрамыбыҙ мөбәрәк булһын!

Айрат Нурмөхәмәтов фотоһы.